Rynek marzeń

March 31, 2011 by admin

Prawdziwa pewność wyboru swojego ideału życia, swojej ścieżki rozwoju, swojego marzenia ujawnia się w spokoju, konsekwencji i przyjaznym nastawieniu do innych wzorów życia. Nie w walce z wyborem innej ścieżki i innego ideału. Brakuje mi takiego rynku marzeń i wzorów życia, w którym konkurencja nie generuje przegranych.

Iwona D. Bartczak

Mam przekonanie, że w Polsce poradzimy już sobie z gospodarowaniem, z biznesem, a nawet z pracą. Wiele spraw w tym obszarze jest niedoskonałych, ciągle nieumiejętnie gospodarujemy kapitałem firm, co do wielu rozwiązań mamy sprzeczne uczucia, dla strategii rozwoju nie potrafimy jeszcze znaleźć ostatecznego wyrazu. Ale wiemy, o co chodzi w gospodarowaniu: chodzi o ten wymierny – choć nie zawsze materialny – kształt naszego świata. A doskonałość w tym uzyskuje się poprzez rynkową rywalizację, poprzez dochodzenie do zgody w postaci ceny, poprzez premię dla najlepszych, poprzez pobudzanie potrzeb u klientów, poprzez umiejętnie stosowanie wynalazków i odkryć naukowych, poprzez zręczne balansowanie między precyzją planowania i realizacji a elastycznością reagowania na nagłe bodźce. Dotyczy to zarówno makroekonomii, jak i mikroekonomii, czyli przedsiębiorstwa. Chociaż trzeba przyznać, że jeżeli chodzi o rynek pomysłów na ustrój gospodarczy, to go nie ma: jest jeden wzór. Całe szczęście na tyle pojemny, że można mówić o rynku na różne konkretyzacje tego wzoru. Jest wiele różnych wzorów gospodarowania w ramach kapitalizmu. I dobrze, i spierajmy się, który lepszy. I dobrze, próbujmy w dostępnych nam obszarach realizować te najbliższe naszym przekonaniom.

Widzę kłopot gdzie indziej. Rynkowi w sensie ekonomicznym nie towarzyszy równie bogaty rynek w sensie społecznym. A nawet stosowniej byłoby powiedzieć: rynku nie równoważy równie klarowny mechanizm ścierania się ideałów osobistych i obywatelskich, podaż szanowanych i atrakcyjnych wzorów życiowych, popyt na różne formy szczęścia. Nie ma rynku marzeń, idei i spełnienia. Albo może sprawiedliwiej byłoby powiedzieć, że jest bardzo skromny, że nie ma silnika rozwoju, nie pielęgnują go media, dziennikarze, pisarze...

Zrobiliśmy sobie krzywdę zawłaszczeniem słowa „sukces” przez biznes i politykę. Wypracowaliśmy sobie w zasadzie jedynie dwa modele życiowej pełni, realizacji, spełnienia, powodu do zadowolenia i dumy: kariera polityczna i kariera zawodowa, a raczej biznesowa. Mają cechy wspólne: zwycięstwo jednego oznacza przegraną drugiego, liczy się tylko pierwszy. Bycie drugim, trzecim i tak dalej nie jest uważane za osiągnięcie. Rozwój jest utożsamiany z awansem w hierarchii, wzrostem zamożności, posiadaniem materialnych oznak statusu społecznego, a uznanie otoczenia mylone jest z własnym zadowoleniem.

A jeśli nie kariera polityczna lub biznesowa w powyższym rozumieniu, to co? No właśnie brakuje mi licznych, spontanicznych i frapujących odpowiedzi na to pytanie.

Są, oczywiście, środowiska nieco wyróżniające się, np. ekologiczne, feministyczne czy twórcze. Jest nieco myśli o prawach mniejszości i prawach jednostki.

Ale słabością ich wszystkich jest to, że są to środowiska walczące o równouprawnienie i akceptację ze strony reprezentantów tych dominujących wzorów permanentnej kariery i awansu – organizatorów i uczestników wyścigu szczurów. Właśnie ta walka jest ich słabością. Albowiem zdradza kompleks, zdradza poczucie bycia gorszym, zdradza, że podświadomie akceptują ten dominujący wzór społeczny i indywidualny, że chcą go nie tyle zdezawuować czy zastąpić, co dorównać mu, zostać dopuszczonym do elity. Niestety, czasem walka z czymś sankcjonuje to coś, ponieważ sam fakt wyboru przeciwnika – uznania go za godnego bycia przeciwnikiem – uprawomocnia jego status.

A chciałoby się powiedzieć za Młynarskim „róbmy swoje”. Żyjmy po swojemu, wypracujmy to „po swojemu”, nie określając – i nie dowartościowując – przeciwników.

Prawdziwa pewność wyboru swojego ideału życia, swojej ścieżki rozwoju, swojego marzenia ujawnia się w spokoju, konsekwencji i przyjaznym nastawieniu do innych wzorów życia. Brakuje mi takiego rynku marzeń, w którym konkurencja nie generuje przegranych.